Meta tags:
description=ثبت است بر جریده عالم دوام ما - من دون کیشوتی مضحکم که بجای سرنیزه و کلاه خود مدادی در دست و قابلمه ای بر سر دارد! عکسی به یادگار از من بگیرید من انسان قرن بیست و یکم هستم!;

Headings (most frequently used words):

مولانا, شمس, در, تبریزی, از, با, شعر, عشق, دیدار, ادبی, ها, تا, است, فارسی, عاشقانه, ادبیات, اندیشه, تحول, اولین, سوال, ثبت, به, بر, ما, دوام, سبک, نظر, انواع, عالم, جریده, آرایه, های, عرفان, فردوسی, نویسندگان, خرد, رنج, اکنون, ابتدا, غزل, سیر, نهم, قرن, دروغ, آنیسا, نیست, که, جدیدترین, دسته, پیوندها, بایگانی, گوی, احساسی, روزانه, بی, نظرسنجی, من, درباره, فراقش, یادداشت, قرارم, اوایل, دنیای, پارسی, چند, جواب, ملت, کتاب, پیوند, آشنایی, اصطلاح, تعریف, سخنان, فرم, کامل, طور, آموزش, قافیه, عروض, پژواک, نتیجه, شاعران, عبید, مفاهیم, تحلیل, چشمت, پیش, زمزمه, زاکانی, دوره, تفسیر, طنز, مهتاب, آفتاب, کنیم, زندگی, داستان, بود,

Text of the page (most frequently used words):
است (769), این (344), عشق (212), شعر (201), های (158), کند (138), خود (118), شود (116), #دارد (113), سبک (113), شمس (107), اند (103), #مولانا (101), شده (94), #شاعران (94), #برای (94), بود (91), #فارسی (89), غزل (86), #کرده (84), طرز (81), #باشد (75), #مثال (71), #نیست (71), سخن (70), نیز (70), اما (70), قرن (69), نظر (69), دیگر (67), معنی (66), یکی (65), نکته (65), چون (64), زبان (63), شاعر (61), کرد (56), چاپ (54), وجود (53), مشبه (53), بوده (52), تشبیه (50), طریق (50), اگر (49), بیت (49), نمی (49), شیوه (48), طنز (48), کار (48), همه (47), مصراع (47), وزن (47), #عبید (47), قافیه (46), ادبیات (45), آثار (44), انسان (43), توان (43), گوید (43), دست (43), اول (43), تهران (42), صورت (41), ادبی (40), داشته (40), تبریزی (39), توضیح (39), عنصری (38), شکل (38), هستند (38), میان (37), دوره (36), سال (36), سعدی (36), همان (36), بیان (36), باید (35), اینکه (35), کلمه (35), دیگری (35), گونه (34), دوم (34), سنایی (34), خاقانی (34), عاشقانه (34), نام (33), بلند (33), یعنی (33), ایران (32), پیش (32), اشعار (32), توجه (32), دهد (31), چند (31), اشاره (31), گفت (31), داند (31), تصوف (30), حافظ (30), کوتاه (29), شاعری (29), همین (29), یاد (29), خویش (29), استعاره (29), بین (29), نوع (28), راه (28), جمله (28), اولین (28), مانند (28), جای (28), چنین (28), کتاب (28), گفته (27), قالب (27), کسی (27), قرار (27), بسیار (27), آنان (27), قصیده (26), مثل (26), هجای (26), اضافه (26), نشر (25), ماه (25), سجع (25), عاشق (25), دیگران (25), هیچ (25), کلمات (25), آید (25), روی (25), عرفانی (25), انوری (24), درباره (24), تاریخ (24), عنوان (24), نظم (24), ترین (24), بایزید (24), عرفان (23), شیوۀ (23), داشت (23), تمام (23), مولوی (23), کنیم (22), ویژگی (22), بعد (22), مهراب (22), هایی (22), آخر (22), بسیاری (22), کلام (22), دارای (22), عربی (22), واژه (21), تواند (21), انتشارات (21), باشند (21), نشان (21), دیده (21), زیبایی (21), آرایه (21), گاهی (21), حتی (21), هجا (21), خرد (21), مثنوی (21), ندارد (21), اجتماعی (21), ولی (20), دارند (20), ادب (20), الدین (20), دیوان (20), دانش (20), حرف (20), نثر (20), عطار (20), شاید (20), ساعت (20), کردند (19), هزل (19), قطعه (19), روزگار (19), زمان (19), اوّل (19), نگاه (19), تلفظ (19), کردن (19), دانسته (19), نظیر (19), مطرح (19), نیما (19), عقل (19), غیر (19), خدا (19), هجو (18), گویند (18), تقسیم (18), نخستین (18), علم (18), کنند (18), بلکه (18), مصوت (18), چهار (18), رود (18), محمد (18), صاحب (18), مسعود (18), حقیقی (17), موضوع (17), بررسی (17), برد (17), شعری (17), جناس (17), داستان (17), آمد (17), فقط (17), نسبت (17), نوشته (17), نامه (17), دور (17), کمال (16), تنها (16), پنجم (16), معشوق (16), دلیل (16), خواهد (16), انسانی (16), آورد (16), اساس (16), طور (16), اصطلاح (16), حذف (16), مورد (16), ذکر (16), فردوسی (16), بدان (16), تحول (16), مدح (15), رودکی (15), عالم (15), چیز (15), فرهنگ (15), خداوند (15), علاوه (15), گیرد (15), رسد (15), وارد (15), زیرا (15), مهم (15), سروده (15), خاص (15), یافت (15), سعد (15), کشیده (14), پیدا (14), عراقی (14), وقتی (14), شوند (14), چنان (14), وجه (14), غریب (14), بار (14), فرهنگی (14), نظامی (14), آنها (14), مختلف (14), ممکن (14), جهان (14), امر (14), مردم (14), شناسی (14), شخصیت (14), ایرانی (14), جان (14), چیزی (14), باز (14), جهت (14), علی (13), بهمن (13), زندگی (13), متفاوت (13), مجازی (13), دکتر (13), اصل (13), اندیشه (13), زاکانی (13), چشم (13), بندی (13), بیشتر (13), حسن (13), داده (13), معاصر (13), جدا (13), الهی (13), مرا (13), سیاسی (13), مضاف (13), اندر (12), صوفیه (12), اثر (12), ابیات (12), بزرگ (12), پایان (12), دوران (12), پیوند (12), خراسانی (12), عارف (12), نماید (12), ایهام (12), سپس (12), تعریف (12), معنوی (12), خودش (12), دیدار (12), تشخیص (12), شبه (12), هاست (12), شنبه (12), ششم (12), 1391 (12), صفحه (12), ادامه (12), ظهیر (12), لذا (12), آمده (12), زمینه (12), البته (12), تصحیح (12), کاربرد (12), 1398 (12), کنایه (11), خسرو (11), سرودن (11), گوی (11), گویا (11), جدید (11), سنتی (11), انواع (11), برخی (11), سوم (11), 1372 (11), احمد (11), محمّد (11), واحد (11), کوب (11), کمتر (11), بدین (11), مهر (11), تناسب (11), ذهن (11), شدن (11), خاصی (11), عصر (11), کنم (11), زرین (11), 1393 (11), 1392 (11), حال (11), بیش (11), تضمین (11), سیر (11), دوست (11), دید (11), درست (11), نمط (11), درک (11), آتش (11), مساله (11), عرب (11), نویسندگان (11), بیاورد (11), باعث (11), 1373 (10), آغاز (10), بودن (10), همیشه (10), استفاده (10), علمی (10), اسلامی (10), عروض (10), مفاهیم (10), گرفته (10), کلماتی (10), نتیجه (10), هست (10), رابطه (10), بدیع (10), گفتار (10), سوی (10), روح (10), شناخت (10), مجاز (10), اسلام (10), یکسان (10), اصطلاحات (10), بودند (10), بنده (10), غنایی (10), عرصه (10), دولت (10), ابن (10), ملک (10), داد (10), دروغ (10), تازه (10), حلاج (10), هفتم (10), گفتن (10), رفته (10), وار (10), سخنی (10), معنای (10), عبارت (10), افسانه (10), نشانه (10), آوردن (10), مباحث (10), چنانکه (9), اهل (9), قدرت (9), چرا (9), رساله (9), شیخ (9), جامعه (9), پله (9), بهترین (9), مقام (9), نظام (9), فعل (9), هشتم (9), دنبال (9), رسیدن (9), معرفت (9), ملاحظه (9), مانده (9), خاطر (9), محمود (9), بدون (9), آفتاب (9), ذهنی (9), ساختار (9), هندی (9), یافته (9), ترکیب (9), پاره (9), پنج (9), دیدگاه (9), آنکه (9), سلمان (9), همانطور (9), اردیبهشت (9), نظریه (9), تقلید (9), فرد (9), زیادی (9), لغت (9), همچنین (9), زهد (9), داریم (9), روش (9), گردد (9), مکنیه (9), تکرار (9), نزدیک (9), سامانی (9), استعاری (9), کسانی (9), نداشته (9), فرخی (9), لغات (9), امیر (9), آنیسا (9), بیتی (9), صفت (9), نمود (9), نوعی (9), بخش (9), بنابراین (8), ارکان (8), پای (8), معانی (8), نهم (8), زند (8), واج (8), شیر (8), همی (8), زیر (8), نقل (8), بعدها (8), چندان (8), یمین (8), پارسی (8), ضرورت (8), ردیف (8), روز (8), تعلیمی (8), مرد (8), عین (8), درونی (8), تفاوت (8), الف (8), تقی (8), ملت (8), فوق (8), کامل (8), پایانی (8), چهارم (8), تحلیل (8), عارفان (8), داشتند (8), سبب (8), عروضی (8), پیروی (8), مثلا (8), اقترانی (8), خوش (8), تقطیع (8), شاعرانی (8), شعرهای (8), محبت (8), نخست (8), وصف (8), نموده (8), استاد (8), اختیار (8), شهریور (8), اهتمام (8), پیامبر (8), محتوا (8), مفهوم (8), پژوهش (8), دری (8), نیمه (8), روشن (8), رفعت (8), مهمترین (8), مراعات (8), مبحث (8), فعلاتن (8), شدم (8), نادر (8), پیشین (8), نویسنده (8), تجدد (7), واقع (7), جایی (7), فردی (7), حکم (7), حکایت (7), کشاف (7), نکتۀ (7), هجایی (7), عارفانه (7), شعرا (7), خوانده (7), پایه (7), غزالی (7), تربیت (7), سعادت (7), عجیب (7), اختیارات (7), الیه (7), آشنایی (7), توجّه (7), زمین (7), تجربه (7), دانشکده (7), بیند (7), 1397 (7), نشریه (7), اضافی (7), ایجاد (7), منظور (7), افق (7), سرود (7), جدایی (7), تأکید (7), مضمون (7), رواج (7), خیلی (7), شناخته (7), کلی (7), پند (7), حداقل (7), سینه (7), دنیا (7), سخنان (7), گرفت (7), رایج (7), گوش (7), فروردین (7), 1375 (7), شیرین (7), رجحان (7), مقاله (7), بحث (7), درد (7), خوبی (7), مقدمه (7), اوایل (7), ناصر (7), مجموعه (7), خویشتن (7), ناقص (7), دربارۀ (7), شاهنامه (7), تمثیل (7), تشبیهات (7), زدن (7), شرح (7), خراسان (7), قبل (7), 1390 (7), ظاهری (7), غزنوی (7), بتوان (7), رسید (7), جنبه (7), زمانی (7), المثل (7), بینیم (7), بسطامی (7), 1399 (7), شما (7), خطابه (7), خرداد (7), یابد (7), جلوه (7), آنجا (7), 1374 (7), خردمند (7), علامت (7), نبود (7), متوجه (7), مصرع (7), لفظی (7), فاریابی (7), برتر (7), روحانی (7), کنید (7), گوناگون (7), انقلاب (7), مادر (7), نمونه (7), 1395 (7), تعداد (7), قصد (7), شخصی (7), زبانی (7), حرفی (7), ویژه (6), شهید (6), بلخی (6), بعضی (6), آخرین (6), غرب (6), وعظ (6), صوفی (6), رسیده (6), ابوسعید (6), روان (6), میل (6), کشف (6), سازد (6), هماهنگ (6), بخارا (6), مدل (6), سلطان (6), شبستری (6), بازی (6), ضمن (6), مطلب (6), نشده (6), بخشی (6), دشمن (6), اوج (6), چهارشنبه (6), گویی (6), حاصل (6), دین (6), مطالب (6), منظوم (6), حروف (6), داشتن (6), هایش (6), شمار (6), هنوز (6), موجب (6), واقعیت (6), وادی (6), پدید (6), معمولا (6), نامیده (6), بهار (6), جامی (6), فلسفه (6), گسترش (6), باد (6), چگونه (6), قاعده (6), آورده (6), شاه (6), هجری (6), آشنا (6), صوفیان (6), آدم (6), گوینده (6), قابل (6), اسفند (6), بلیغ (6), فعولن (6), دهند (6), خوب (6), شبیه (6), عزیز (6), مرغ (6), هنگامی (6), ظاهر (6), دوستی (6), نوشت (6), تازی (6), لازم (6), آنچه (6), موضوعی (6), تضاد (6), بیشترین (6), غزلیات (6), 1394 (6), سید (6), نعمت (6), راشدی (6), فاصله (6), شباهت (6), تاکید (6), قرینه (6), همراه (6), جواب (6), اذعان (6), آزاد (6), ترتیب (6), حدود (6), خواب (6), شرط (6), مذکور (5), تشبیهی (5), رکیک (5), فراوان (5), سلوک (5), معمول (5), خواندن (5), ابتدا (5), نقطه (5), بردن (5), عرفا (5), ارزش (5), ماند (5), غرق (5), نزد (5), رنج (5), مقالات (5), اختلاف (5), اشارت (5), برده (5), مایه (5), فکر (5), نهایت (5), حضور (5), قطران (5), حساب (5), میشود (5), 1396 (5), تمثیلی (5), داستانی (5), ددم (5), هجاهای (5), اغلب (5), نفس (5), ذیل (5), احساس (5), سقراط (5), دادند (5), صبح (5), تأثیر (5), تغییراتی (5), اولیا (5), دقیقا (5), همدیگر (5), قدیم (5), محبوب (5), جانب (5), خواننده (5), منطقه (5), قلم (5), 1389 (5), ساوجی (5), حکومت (5), ققنوس (5), رفت (5), دوباره (5), blogsky (5), 1380 (5), نماد (5), جعفر (5), فضل (5), روزن (5), 1363 (5), آیند (5), سمرقندی (5), ثبت (5), آبان (5), زیبا (5), حسین (5), بزرگان (5), برابر (5), غیب (5), تشکیل (5), ساخت (5), لطیف (5), اگرچه (5), غایت (5), اکنون (5), القضات (5), شناسیم (5), مستقل (5), ترجمه (5), دارم (5), لحظه (5), همانند (5), هزار (5), تیر (5), چهره (5), com (5), پادشاه (5), حوزه (5), ویژگیهای (5), عاشقی (5), حالی (5), ریزی (5), روزنامه (5), دگرگونی (5), پرداخته (5), دسته (5), جنگ (5), ستوده (5), تاثیر (5), تحت (5), طرق (5), انجمن (5), عرضه (5), فرایند (5), مقصود (5), حمزه (5), خانه (5), کشمکش (5), حمله (5), تجلی (5), نظمی (5), غنی (5), توانیم (5), مرگ (5), ارزشمند (5), هفت (5), بند (5), کنار (5), مسأله (5), حکیم (5), منتشر (5), مثابه (5), مربوط (5), مشخص (5), بگوییم (5), بوستان (5), شیرازی (5), مضمونی (5), ساحری (5), مرکز (5), دنیای (5), باش (5), ترک (5), توانند (5), جلال (5), غزلسرایان (5), جست (5), دیوانه (5), شماره (5), خوان (5), تعیین (5), بلبل (5), اهمیت (5), مطلق (5), فرق (5), یکدیگر (5), فراوانی (5), اوزان (5), کوه (5), منظومه (5), گاه (5), رعایت (5), تغییر (5), عشقی (5), منظر (5), هجاها (5), مرتبه (5), راز (5), نوگرایی (5), وسیله (5), انجام (5), درویشی (5), اساسی (5), افلاطون (5), اتحاد (5), امید (5), کاری (4), ولد (4), شمرده (4), کلیات (4), درونش (4), نباشد (4), گلشن (4), قطره (4), شمارند (4), درخت (4), موارد (4), زاغ (4), مکتب (4), ابوالقاسم (4), گران (4), کشور (4), معیار (4), طرزی (4), هنگام (4), عکس (4), خورد (4), حاضر (4), رباعی (4), مشرق (4), گمان (4), قصه (4), شویم (4), جایگاه (4), افراد (4), اغراق (4), تحقیق (4), نیامده (4), سوالی (4), شناختی (4), فضایل (4), اصفهان (4), کدام (4), تلاش (4), برجسته (4), ظرفش (4), ایم (4), ارتباط (4), بهره (4), موضوعات (4), اصول (4), اخلاقی (4), پرده (4), ستایش (4), معمولاً (4), دادن (4), نبوده (4), براساس (4), دربار (4), آمیزی (4), همگر (4), خیال (4), تصویر (4), مگر (4), ذوق (4), چراغ (4), قلب (4), حضرت (4), کاملا (4), بقیه (4), مسائل (4), اصلی (4), قصاید (4), سبکی (4), ظهور (4), محتوای (4), ارادت (4), حماسی (4), دانی (4), خانم (4), امّا (4), سرایندگان (4), رسمی (4), مقابل (4), فکری (4), استوار (4), اسـت (4), ادات (4), لفظ (4), نکرده (4), هنر (4), تغزل (4), بشنوم (4), مطلع (4), مشتمل (4), درمی (4), اصفهانی (4), شهر (4), شروع (4), روایت (4), عوض (4), 1384 (4), دانشگاه (4), شروانی (4), جوی (4), بارها (4), طریقه (4), یادگار (4), ایـن (4), جنس (4), دقت (4), لوازم (4), مدعی (4), عمدةً (4), سخنش (4), حالات (4), سنگ (4), روند (4), نوشتن (4), درس (4), مبنای (4), کهن (4), پیشینیان (4), دلیلی (4), باقی (4), دوازدهم (4), جریده (4), بهتر (4), بیرون (4), راهی (4), نمایند (4), رکن (4), دهم (4), طرفین (4), مُصَرّع (4), صحبت (4), ساخته (4), گنج (4), گنجوی (4), بیشتری (4), گیری (4), عوامل (4), بازگشت (4), تبدیل (4), امروزه (4), بیاید (4), زمانه (4), بیست (4), بجای (4), نردبان (4), یاری (4), اینگونه (4), سعید (4), هرگز (4), طبع (4), معروف (4), تساوی (4), تفسیر (4), گشت (4), فقدان (4), خورشید (4), اروپایی (4), تشنه (4), یوشیج (4), تلقی (4), ریشه (4), خوانند (4), خنده (4), بزرگی (4), کاندر (4), کودک (4), جریان (4), زنی (4), کنی (4), همچنان (4), هستی (4), تصور (4), نغمه (4), نفر (4), دلم (4), اوست (4), آذر (4), کجا (4), محسوب (4), غزلهای (4), روحی (4), تعبیر (4), نوآوری (4), جسمانی (4), بودی (4), خوبان (4), آگاهی (4), تاریخی (4), قدر (4), هدف (4), انجامد (4), فعلن (4), طبق (4), شور (4), دار (4), رفتار (4), وزنی (4), مجله (4), مجنون (4), مفاعلن (4), آذربایجان (4), باب (4), رنگ (4), شاعرانه (4), مسیر (4), ایرانیان (4), نمایش (4), خرمشاهی (4), آموزش (4), طنزهای (4), بهاء (4), آواز (4), لنگرودی (4), هجوی (4), قاجار (4), اسرار (4), اخلاق (4), پاک (4), آسان (4), نظریات (4), عیب (4), مشروطیت (4), خلق (4), آیه (4), کهنه (4), دومین (4), مست (4), مدرسه (4), مهمی (4), شدند (4), کان (4), قول (4), چیست (4), تأسیس (4), هزلی (4), خالق (3), الا (3), فرهاد (3), مستقلی (3), اگـر (3), چاره (3), ببرد (3), غالبا (3), آموزان (3), نامی (3), صائب (3), تحصیل (3), چنانچه (3), الهام (3), طریقی (3), سرودند (3), ابداع (3), قونیه (3), نیمایی (3), شدت (3), اطلاع (3), دهی (3), جهانی (3), فلسفی (3), روشنی (3), گرگ (3), مخاطب (3), متفاوتی (3), 1377 (3), اطلاعات (3), شیوة (3), داری (3), شعرای (3), چنگال (3), اشتراک (3), گسترده (3), عده (3), کافی (3), گشوده (3), پرسد (3), وحدت (3), امام (3), آسمان (3), همراهی (3), خجندی (3), اشراق (3), درآن (3), سوال (3), صدف (3), ذات (3), فرا (3), سوژه (3), ادعای (3), لحاظ (3), سحر (3), بـه (3), بسراید (3), دانایی (3), تالشی (3), کامیاب (3), نصرت (3), حالت (3), درویش (3), نادره (3), درین (3), همچو (3), مرزی (3), سعی (3), تزکیه (3), زاری (3), بلاغت (3), کشاند (3), لکان (3), درآمد (3), آگاه (3), سخت (3), برابری (3), بوی (3), نیک (3), پرویز (3), نباید (3), همچون (3), مجدهمگر (3), شکوه (3), رحمت (3), نهاده (3), جنبش (3), ببینیم (3), دان (3), 1370 (3), خبری (3), مغرب (3), آمدن (3), مار (3), یحیی (3), امروز (3), دهنده (3), رها (3), واژگان (3), تصریح (3), عظیم (3), زیاد (3), فهم (3), مهتاب (3), ودر (3), درونمایه (3), مکرراً (3), مقفی (3), علت (3), کلاه (3), جابجایی (3), نما (3), ندادن (3), ذوقی (3), منتقل (3), همدانی (3), امری (3), درهم (3), ران (3), واژۀ (3), الطیر (3), الشعرای (3), مخالف (3), صامتی (3), غزلسرایی (3), دشوار (3), فقها (3), ذرات (3), اینجا (3), توسط (3), فقیه (3), سایر (3), باستان (3), پاسخ (3), رازی (3), گردید (3), نبودند (3), آینه (3), شبنم (3), ابدی (3), ساز (3), عطف (3), همزه (3), متناقض (3), زنده (3), گریه (3), تحولات (3), منطق (3), نیم (3), رسمیت (3), خاک (3), لؤلؤ (3), زاهد (3), حلم (3), ترانه (3), ابو (3), قواعد (3), نرم (3), رقص (3), عمر (3), علامه (3), جلد (3), جسم (3), مشکل (3), عبارتنداز (3), ترمذی (3), اسلوب (3), طاعت (3), مشترک (3), بکار (3), طامات (3), بخشیدن (3), زمانهای (3), معنایی (3), نیلوفر (3), طولانی (3), ابر (3), بریده (3), تقریبا (3), زدند (3), شنونده (3), کوچک (3), مذهبی (3), غزنویان (3), بگیرد (3), مصطلح (3), بصر (3), مجد (3), گیرند (3), همواره (3), ارسال (3), گفتیم (3), گفتۀ (3), میرزا (3), امکان (3), هویت (3), سلطنت (3), پدیده (3), خارج (3), متعددی (3), واقعی (3), آموخته (3), فاعلاتن (3), حکایات (3), خواند (3), پشت (3), برخلاف (3), سایت (3), الفنون (3), تصرف (3), گذر (3), مدرس (3), مثلِ (3), فریومدی (3), مثال1 (3), باطنی (3), نداشت (3), پذیرفته (3), تبع (3), مغول (3), آهنگین (3), عهد (3), ماهیت (3), طبقه (3), مهمانی (3), ضیافت (3), نیکو (3), ارسطو (3), مشرب (3), باران (3), ناصرخسرو (3), ارائه (3), حرکتی (3), ادراک (3), تقریباً (3), پرسش (3), فخر (3), نقد (3), جستجو (3), قرآن (3), سقراطی (3), علاقه (3), واسطه (3), طرفی (3), سایه (3), پدرش (3), طرزها (3), گروه (3), باریک (3), گفتند (3), فراق (3), صامت (3), زیباتر (3), زوال (3), نیکبختی (3), الفاظ (3), http (3), وسط (3), سرایند (3), اسم (3), خور (3), عبدالله (3), صورتی (3), چشمت (3), اساسا (3), شناسد (3), اخیر (3), موسی (3), اختلافی (3), نظری (3), فرشته (3), درونمایۀ (3), مستی (3), امروزین (3), خرقانی (3), بسته (3), انگار (3), فرم (3), عبدالحسین (3), اصطلاحاتی (3), گور (3), امیرکبیر (3), لکن (3), بخواهیم (3), تعلیم (3), دوام (3), میراث (3), مجموع (3), امتحان (3), تکراری (3), نیستند (3), سردار (3), جملات (3), ترکیباتی (3), اصطلاحی (3), مرکزی (3), مؤانست (3), مصراعی (3), پیروان (3), پروردگارا (3), زمزمه (3), جذبه (3), وسیع (3), یار (3), خالقان (3), صوفیانه (3), گام (3), جزء (3), چندین (3), دعوی (3), گرم (3), سرآمد (3), سوزنی (3), صدا (3), موحد (3), نداریم (3), مشهور (3), هوش (3), متوازی (3), مرحله (3), منوچهری (3), قسمت (3), درسی (3), شمیسا (3), معرفی (3), بنا (3), مناسب (3), یابند (3), یعقوب (3), بازگو (3), ملاقات (3), تلمیح (3), متضاد (3), شیراز (3), تبیین (3), منِ (3), سراسر (3), خاتون (3), بگویم (3), تعظیم (3), اتفاق (3), معین (3), فراموش (3), لیکن (3), آفرین (3), نُه (3), سرو (3), بتواند (3), خدای (3), چمن (3), 1381 (3), آریستوفان (3), پیشتر (3), لسان (3), سنی (3), هرگاه (3), گیتی (3), قرون (3), مرداد (3), فخرالدین (3), خال (3), ناظر (3), کمیک (3), ساده (3), دولتشاه (3), زال (3), برملا (3), هرچه (3), 1382 (3), موسسه (3), داستانهای (3), لیلی (3), مهارت (3), آرایی (3), مفتعلن (3), همۀ (3), قید (3), رنگی (3), دوری (3), ملمع (3), دامن (3), طلب (3), دیدن (3), احترام (3), آموزگار (3), شکم (2), گویندگان (2), پادشاهی (2), محصول (2), شعرهایش (2), قبح (2), کاشانی (2), ریختن (2), انتقادی (2), دهان (2), حدی (2), چهارمین (2), همانی (2), رهام (2), شعوبیه (2), اعتراضی (2), شمه (2), شرایط (2), قدما (2), صفاری (2), تمایلی (2), ناتوان (2), تسلیم (2), درج (2), پیشگامان (2), ظرف (2), نسبتا (2), آزادی (2), بخواهم (2), خشت (2), رموز (2), ناید (2), افتراق (2), گرز (2), گذشتگان (2), دیو (2), لیث (2), مشاهده (2), کوپال (2), عظمت (2), قاآنی (2), سلجوقی (2), 1371 (2), شعرهایی (2), شکنی (2), فعالیت (2), رابعه (2), سنت (2), بارگی (2), هاتف (2), سختی (2), شاخص (2), ناچار (2), زین (2), دیوانش (2), منحط (2), شتاب (2), فتحعلی (2), اسپیتزر (2), کوچه (2), مسلط (2), گدایان (2), دهن (2), امروزی (2), خام (2), گروهی (2), زده (2), فراهم (2), نداشتند (2), کردم (2), خیالی (2), روا (2), حجاب (2), طنزسرایی (2), نیکوبخت (2), معاصریت (2), گذارند (2), دانم (2), ترکستانی (2), ناز (2), ترقی (2), سرزنش (2), ابواسحاق (2), اهدا (2), ولیعهد (2), عباس (2), فعال (2), دهخدا (2), جیحون (2), درباریان (2), درگیر (2), شرحه (2), مقدس (2), سیطره (2), نمونۀ (2), اغراض (2), توفیق (2), اوهام (2), بازار (2), نهضت (2), کمک (2), شارل (2), نگفته (2), تقدس (2), کشیدن (2), تمدن (2), بسنده (2), بینی (2), پارسا (2), باشیم (2), قادر (2), گزینش (2), فراهانی (2), دستاورد (2), نهضتی (2), متعدد (2), سیاه (2), متحد (2), دانیم (2), بالی (2), المضمون (2), شمال (2), اقتصادی (2), ارباب (2), توانست (2), مشروطه (2), نتوانست (2), خرده (2), بنای (2), ضعیف (2), پران (2), منجیک (2), هجوم (2), مخصوص (2), میزان (2), بارز (2), فصاحت (2), سرایی (2), شرکت (2), اومده (2), بیگانه (2), لهجه (2), نقش (2), سبکهای (2), برعکس (2), لذت (2), ناگزیر (2), طبیعی (2), دانست (2), طعنه (2), هاش (2), اناالحق (2), آرامش (2), شهره (2), استخوان (2), معتقد (2), مقید (2), خدمت (2), تحدّی (2), براین (2), پیرامون (2), خواهی (2), موجودی (2), متوقف (2), سالک (2), ضرورتی (2), خطاب (2), ارزیابی (2), هنری (2), سرگشتگی (2), برداشت (2), بیانی (2), حاجت (2), نشود (2), دفاع (2), آراء (2), اشعارشان (2), نتیجۀ (2), تخیل (2), گذشته (2), انکارهایی (2), افاضل (2), باور (2), وزش (2), جرعه (2), دیدم (2), مند (2), منسوب (2), نشسته (2), ندارند (2), طراز (2), تیغ (2), یافتم (2), ولایت (2), پژواک (2), اراده (2), یوش (2), بیرونی (2), مقایسه (2), بدهد (2), دره (2), نوا (2), فلکی (2), سراینده (2), جعفری (2), برآمد (2), همسری (2), جبلی (2), معیارهای (2), خدایش (2), نیاورده (2), قلبش (2), فاضلان (2), موزون (2), بنگرد (2), چهل (2), قانون (2), برقی (2), درخشد (2), جلو (2), نوین (2), سرد (2), آواره (2), سبز (2), ریخته (2), بالاتر (2), بینید (2), گوهر (2), امکانات (2), برقرار (2), استخراج (2), زنم (2), گیسوانِ (2), ستاینده (2), مرتبط (2), معشوقی (2), ابیاتی (2), آیینه (2), نگرفته (2), موج (2), پردازیم (2), پژوهشگران (2), پرشور (2), بیا (2), دیدی (2), مواجه (2), شناسنامه (2), پیامبران (2), اثبات (2), دیدگاههای (2), نظران (2), بدانیم (2), اجل (2), الذهن (2), خالی (2), آفرینندگان (2), نپرداخته (2), تعارض (2), بتوانید (2), مفهومی (2), پذیرفت (2), دیوانهای (2), مسلمان (2), شاخ (2), نحو (2), کلامی (2), کمالات (2), تملک (2), خضر (2), ماجرای (2), دهلوی (2), ماجرا (2), حُسن (2), ملایمت (2), سرش (2), پذیر (2), تیره (2), رشته (2), شنیده (2), صدای (2), پسر (2), بخوانیم (2), تاب (2), تنشی (2), متون (2), همکنشی (2), کمالی (2), حقی (2), برآیند (2), گوارا (2), دیوتیما (2), بالاترین (2), صبا (2), پایین (2), نمایان (2), باحفصانه (2), سبوی (2), صفتی (2), ابوالفتح (2), عزت (2), سازی (2), عبارات (2), نامند (2), خصلت (2), هستیم (2), روبه (2), گزینشهای (2), مبتنی (2), دهیم (2), همسان (2), ظاهراً (2), مرام (2), اعضای (2), رانده (2), اشارات (2), جمع (2), مکسر (2), شکلهای (2), مکرر (2), خرج (2), غزلی (2), آمیخته (2), کبوتر (2), آهنگ (2), گذار (2), سزایی (2), دلایل (2), دال (2), مدّعی (2), خودشان (2), خلال (2), دگر (2), ماهگی (2), بودگی (2), دقیق (2), بیتها (2), ایراد (2), موقع (2), ترکیبی (2), شاهوار (2), نگه (2), شهود (2), محدوده (2), لباس (2), کائنات (2), 926 (2), خودم (2), سرخوشی (2), عابد (2), بگذرد (2), سرانجام (2), حماسه (2), تمامی (2), جداگانه (2), انتقال (2), عبارتی (2), اشکالی (2), کوچکی (2), محافظه (2), انتخاب (2), ابیاتش (2), دنباله (2), محدودیتی (2), همگان (2), ابیوردی (2), هرچند (2), حداکثر (2), اکثر (2), زوج (2), روزانه (2), 919 (2), طرح (2), رسم (2), ارتباطی (2), محض (2), متصور (2), مرز (2), کشته (2), یگانگی (2), سوانح (2), اسب (2), پریده (2), خواهم (2), ناخودآگاه (2), شکلی (2), بیم (2), 1299 (2), مفاخرت (2), بانو (2), متعالی (2), کسمایی (2), عدل (2), خواهند (2), بپرس (2), برهان (2), دردش (2), بابا (2), قصیدۀ (2), فاضل (2), زاغانی (2), ادیب (2), تاج (2), اعتراض (2), بحتری (2), ابوحامد (2), عجم (2), شرق (2), انداخت (2), مجال (2), ببینید (2), محور (2), جبر (2), جذاب (2), اوقات (2), گذشت (2), والاتر (2), مظفر (2), معما (2), کبکان (2), فارغ (2), پندارند (2), نشد (2), اضمار (2), طراوت (2), قبلی (2), کلاسیک (2), تقاضا (2), هستید (2), خصم (2), سان (2), فرقه (2), خیابانی (2), تار (2), خانواده (2), یمن (2), گستری (2), فقر (2), دریای (2), روزگاران (2), قلندریه (2), اعتنا (2), خامنه (2), کسان (2), فقه (2), ریاضیات (2), لاهوتی (2), قریحه (2), فصیح (2), صرف (2), بشنوید (2), آرزوست (2), اولیه (2), زاغند (2), دلش (2), بهر (2), مال (2), 342 (2), بوالفرج (2), بالا (2), موقعیت (2), زیباترین (2), زاهدان (2), مرده (2), بان (2), همة (2)

Text of the page (random words):
ی و دیگران نسبت داده اند اما اینگونه اشعار از زبان و روایت صوفیان که چندان قابل استناد نیست به ما رسیده و از طرفی چندان در بردارنده ی حکمت و فکر صوفیه نیست صوفیه معتدل هم حتی در آغاز اظهار علاقه به شعر نمی کردند و حتی از خواندن قرآن به الحان و شنیدن اشعار کراهیت داشتند زرین کوب 1373 ص 140 اولین آغازگر شعر را بین متصوفه ابوسعید اباالخیر 357 440هـق گفته اند ابوسعید برخلاف مخالفت های فقها و متشرعان و حتی متصوفه بر سر منبر وعظ اشعار بسیاری می خواند و از آن تأویل و تفسیر عرفانی می کرد می توان گفت شعر صوفیانه فارسی مقارن با اوایل قرن پنجم با ابوسعید اباالخیر در خراسان رواج تمام یافت بعد از عهد سلطان محمود غزنوی و پسرش سلطان مسعود به جهت اسباب گوناگون تصوف در خراسان و عراق رواج تمام یافت و با اینکه فقها خواندن شعر به ویژه غزل را بر سر منبر ممنوع کرده بودند با وجود این روایت ابیات عاشقانه و نقل قصص و حکایات در بین صوفیان رایج بود رباعیات عین القضاة همدانی و ابوسعید منهیه و اوحدی کرمانی و همچنین غزلیات سنایی و عطار به نمونه رواج شعر را در خانقاهها به دست می دهد همان با تلخیص و تصرف 142 بعد از ابوسعید سنایی در قرن ششم با وارد کردن حال و هوا و درون مایه ها عرفانی به ساختار مستحکم قصیده دیپاچه ای نو بر ادبیات عرفانی گشود سنایی علاوه بر غزلیاتش که سرشار از جذبه و شور و حال قلندری و ملامتی است در ساختار قصیده تم عرفان را وارد کرد و بعد از او عطار نیشابوری در قالب غزل و مثنوی مفاهیم عالی عرفانی را مطرح کرد البته ذکر یک نکته ی مهم اساسی است که ادبیات عرفانی همانطور که در ابتدای این نوشته به صورت اجمال آمد به دو نوع ادب تعلیمی و ادب عاشقانه تقسیم می شود شاعران صوفی سکر و وجد و حالات حاصل از غلبات روحانی را عموماً در قالب غزل می سرایند و همچنین وعظ و تذکیر و زهد و تحقیق را عموماً در قالب مثنوی به عنوان مهارت ها و گوشزدهایی برای سالکان می سرایند بر این اساس سنایی و عطار مثل دیگر شاعران عارف هم غزلیات پر از جذبه و شور دارند و هم مثنویات تعلیمی مثل حذیقه التحقیقه سنایی و منطق الطیر عطار سرآمد شاعران عارف مولانا جلال الدین محمد رومی است که هم در عرصه ادب عاشقانه عرفانی بی مانند است و هم در عرصه ادب تعلیمی عرفانی مثنوی معنوی مولوی اثر گران سنگی است که از بهترین و غنی ترین میراث صوفیه به شمار می آید بعد از مولوی اولین کسی که جرأت کرد در شعر تعلیمی صوفیانه شیوه ی مثنوی را سرمشق خود کند پسرش سلطان ولد معروف به بهاء ولد است در ولد نامه خود و بعد از او شیخ محمود شبستری است در گلشن راز زرین کوب 1357 273 به طور کلی بعد از مولوی ادبیات عرفانی شکوفایی خاصی نداشته است و آثاری که بعدها به وجود آمد بر پایه ی تقلید از مولوی عطار و سنایی بوده است البته ادبیات عرفانی شامل آثار منثور نیز می شود که شطحیات بایزد بسطامی کشف المحجوب جلابی هجویری مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری و از آثار برجسته ی آن هستند اما بیشترین جلوه ی عرفان در عرصه ی شعر بوده است در مجموع صوفیه و عرفا تأثیر بسیار مهمی در شکل گیری و دگرگونی ادبیات پارسی داشته اند آنان قصیده را از لجنزار دروغ و تملق به اوج و رفعت وعظ و تحقیق کشانده اند و غزل را از عشق شهوانی به محبت روحانی رسانیده اند مثنوی را وسیله ای برای تعلیم و تربیت و عرفان و اخلاق کرده اند رباعی را قالب بیان احوال و آلام زودگذر نفسانی نموده اند نثر را عمق و سادگی بخشیده اند و حکایت و قصه را قالب معانی و حکم کرده اند زرین کوب 1373 129 منابع 1 زرین کوب عبدالحسین ارزش میراث و صوفیه تهران امیرکبیر 1373 چاپ هفتم ص 140 144 2 زرین کوب عبدالحسین در جستجوی تصوف تهران امیرکبیر 1357 چاپ اول ص 273 3 شفیعی کدکنی مقدمه ی تازیانه های سلوک تهران آگه 1376 چاپ دوم مهراب پنج شنبه 20 دی ماه سال 1397 ساعت 22 07 0 نظر عشق در ادبیات فارسی عشق در ادبیات فارسی از جنبه ی عشق حقیقی و عشق مجازی در شعر شاعران موزد بررسی قرار می گیرد عشق ودیعه ای الهی است که در وجود انسان نهاده شده و با ذات و فطرت وی عجین شده و انسان پیوسته به دنبال معبود و معشوق حقیقی بوده است مولانا می گوید ناف ما بر مهر او ببریده اند عشق او در جان ما کاریده اند گفته شده که عشق راه رسیدن انسان را برای رسیدن به سعادت و کمال میسر می سازد و اساسا خداوند آدمی را خلق کرده تا عاشق باشد و تفاوت انسان با فرشته در اینست که فرشته از درک عشق عاجز است و عشق خاص انسان است و از روز ازل در وجود او نهاده شده است بقول حافظ در ازل پرتو حسنت ز تجلی دم زد عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد جلوه ی کرد رخت دید ملک عشق نداشت عین آتش شد ازین غیرت و بر آدم زد حسین بن منصور حلاج عارف مشهور ایرانی جان خود را نثار عشق الهی می کند و شاعران در اشعار خود از او اینچنین یاد کرده اند در مدرسه کس را نرسد دعوی توحید منزلگه مردان موحد سردار است گفت آن یار کزو شد سردار بلند جرمش این بود که اسرار هویدا می کرد حافظ ریشه ی عشق را از عشقه دانسته اند عشقه نام گیاهی است که در زبان فارسی به آن پیچک می گویند این گیاه به دور گیاهان می پیچد و آنها را زرد و خشک می کند عشق نیز لا وجود عاشق چنین می کند هر چند برخی از فرهنگ ها ریشه ی واژه ؤ را عربی دانسته اند اما در این مورد سند معتبری در دست نیست قران مجید و احادیث بزرگان دین قدیمیترین منبع مسلمانان است که از عشق بحث شده است در قران و احادیث بجای واژه ی عشق کلماتی نظیر حب محبه ودّ هوی و آمده است اولین ریشه ی مهم بحث از عشق در فرهنگ غرب به رساله ی مهمانی ضیافت سمپزیوم افلاطون و رساله ی اخلاق نیکو ماخوسی ارسطو می رسد و تقسیم عشق به مجازی حقیقی یا شهوی حسبانی و معنوی روحانی هم از اینان است ۱ شیخ شهاب الدین سهروردی درباره ماهیت عشق می گوید محبت چون به غایت رسد آن را عشق خوانند ۲ عشق در ادبیات فارسی کلمه عشق پیش از اسلام در ادبیات عرب وجود نداشت و پس از اسلام وارد ادبیات عرب شده و به تبع آن در ادبیات فارسی راه یافته است ظاهرا نخستین بار شهید بلخی وفات ۳۲۵ ه ق از این واژه در شعر استفاده کرده است عشق عنکبوت را ماند بتنیدست تفته گرد دلم در ادبیات فارسی عشق را می توان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد عشق مجازی یا انسانی و عشق الهی یا عرفانی عشق مجازی عشق مجازی یا انسانی که عشق ورزی به هم نوع است از آغاز در ادبیات فارسی مطرح بوده و در آثار اولین شاعران پارسی زبان چون رودکی فرخی منوچهری وجود دارد رودکی در اینباره می گوید ای انکه من از عشق تو اندر جگر خویش آتشکده دارم صد و بر هر مژه ی ژی فرخی عشق را اینگونه تعریف می کند وای آنکو بدام عشق آویخت خنک آنکو ز دام عشق رهاست عشق بر من و رعنا بگشاد عشق سر تا بسر عذاب و عناست منوچهری درباره عشق چنین می گوید حکیمانه زمانه راست گفتند که جاهل گردد اندر عشق عاقل فخر الدین اسعد گرگانی داستان عاشقانه ای را در نیمه ی اول قرن پنجم به نظم کشیده که داستانی است بجای مانده از دوران اشکانیان با نام ویس و رامین نبرد عشق را جز عشق دیگر چرا یاری نگیری زو نکوتر فردوسی نیز در شاهنامه داستانهای معروف عاشقانه ای چون زال و رودابه و رستم و تهمینه و بیژن و منیژه را به نظم کشیده است وی در دلدادگی زال به رودابه می گوید دل زال یکباره دیوانه گشت خرد دور شد عشق فرزانه گشت اوج داستانهای عاشقانه را می توان در آثار نظامی چون لیلی و مجنون و خسرو و شیرین دید مهارت نظامی در سرودن مثنوی باعث شد شاعران بعدی در تمام دوره های ادبی زبان فارسی از او تقلید کنند نظامی در شیفتگی مجنون به لیلی می گوید مجنون چو شنید پند خویشان از تلخی پند شد پریشان زد دست و درید پیرهن را کاین مرده چه می کند کفن را چون وامق از آرزوی عذرا گه کوه گرفت و گاه صحرا سعدی شاعر نامدار شیراز یک باب از گلستان و بوستان را به عشق اختصاص داده و غزلیات وی نیز سراسر سخن از عشق است وی عشق را لازمه ی انسان بودن می داند سعدی همه روزه عشق میباز تا در دو جهان شوی به یک رنگ عشق بازی چیست سر در پای جانان باختن با سر اندر کوی دلبر عشق نتوان باختن مهمترین پیام دیوان لسان الغیب حافظ شیرازی عشق است و بنا به گفته ی آقای خرمشاهی عشق در غزلیات حافظ بر سه قسم است الف ادبی اجتماعی ب انسانی زمینی ج عرفانی ۳ بیت های زیر نمونه ای از عشق مجازی است اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را سرو چمان من چرا میل چمن نمی کند همدم گل نمی شود یاد دمن نمی کند عشق مجازی یا عشق به هم نوع از نظر عرفا وسیله و مقدمه ای است برای رسیدن به عشق حقیقی به شرطی که احساسات معنوی را برانگیزد و عاشق به کمال برسد در غیر اینصورت از نظر عرفان مذموم است عشق ز اوصاف خدای بی نیاز عاشقی بر غیر او باشد مجاز عشق مجازی در اصل پرتوی از عشق حقیقی و الهی است زیرا حسن و زیبایی که در جهان است جلوه ای از شاهد ازلیست دلی که عاشق خوبان دلجوست اگر داند وگر نی عاشق اوست مزیت عمده ی عشق انسانی و مجازی آنست که موجب تزکیه نفس و دوری از خودخواهی و منیت در انسان می شود بطوریکه عاشق دیگری را بر خود مقدم می دارد ئ در راه معشوق فداکاری و ایثار می کند لایب نیتس حکیم آلمانی ۱۷۱۶ ۱۶۴۶ در تعریف این نوع عشق می گوید تمتع بردن از سعادت غیرست و اینکه انسان سعادت دیگر کس را بر سعادت خویش شمرد بدینگونه بر خلاف عشق حیوانی که جز خودپرستی و ارضا نفس هدف دیگری ندارد عشق در این مقام به غیر پرستی می انجامد از همین روست که صوفیه حتی همین مرتبه از عشق را هم مایه ی کمال خوانده اند و مثل بسیاری از ظرفا دیگر تجربه ی عشق و آشنایی با عوالم آن را شرط انسانیت واقعی دانسته اند عشق حقیقی یا عرفانی عشق حقیقی عشق به ذات خداوند است که خیر و کمال مطلق است او افلاطون عشق مجازی را باعث خروج جسم از عقیمی و به وجود آمدن فرزند و ابقای نوع می داند و عشق حقیقی را نیز سبب خروج روح از عقیمی و رهایی از نازایی دانسته که سبب درک اشراق و زندگی جاوید و شناخت جمال حق و نیکی مطلق و حیات روحانی می شود ۶ در تمام مکتبهای عرفانی از جمله عرفان اسلامی عشق اساسی ترین و مهمترین مسأله محسوب می شود و در اصطلاح تصوف و عرفان اساس و بنیاد هستی بر عشق نهاده شده و محبت پایه و اساس زندگی و بقا موجودات عالم را موجب می شود و جنبش و حرکت زمین و آسمان و همه ی موجودات به وجود عشق وابسته است بقول نظامی گر از عشق آسمان آزاد بودی کجا هرگز زمین آباد بودی مرحوم دکتر غنی درباره این مسأله چنین نوشته است ماحصل عقیده ی عارف در موضوع محبت و عشق این است که عشق غریزه الهی و الهام آسمانی است که به دور آن انسان می تواند خود را بشناسد و به سرنوشت خود واقف شود ۷ با وجودیکه عشق اساسی ترین مسئله عرفانی است اما عارفان از شرح و توصیف آن اظهار ناتوانی کرده اند و گفته اند هر که عشق را تعریف کند آن را نشناخته است هر چه گویم عشق را شرح و بیان چون به عشق آیم خجل باشم از آن گرچه تفسیر زبان روشنگرست لیک عشق بی زبان روشن تر است حافظ چنین گوید سخن عشق نه آن است که آید به زبان ساقیا می ده و کوتاه کن این گفت و شنفت نخستین بار شیخ ابو سعید ابوالخیر عارف ایرانی اشعار عاشقانه فارسی را آنطور که موافق با طبع صوفیه بود شرح و تفسیر کرد و با تصوف در آمیخت امام محمد غزالی بزرگترین امام و فقیه عصر خود بود وی فتوا داد صوفیان پاک نیت می توانند اشعار عاشقانه عامیانه را در مراسم سماع بخوانند این امر نیز در وارد کردن شعر عاشقانه در تصوف موثر بود نخستین جلوه گاه عشق عرفانی و آمیختن عرفان با شعر را در آثار سنایی شاعر بزرگ قرن پنجم و ششم هجری می توان دید این شاعر در اثر مشهورش حدیقه الحقیقه فصلی با نام و عنوان فی ذکر العشق و فضیله دارد و می گوید دلبر جان ربای عشق آمد سر برو سر نمای عشق آمد عشق با سر بریده گوید راز ز آنکه داند که سر بود غماز بنده عشق باش تا برهی از بلاها و زشتی و تبهی بنده ی عشق جان حر باشد مرد کشتی چه مرد در باشد پس از سنایی عطار نیشابوری عارف نامدار قرن ششم که خود وادی های معرفت را طی کرده در منطق الطیر از هفت وادی نام می برد و وادی دوم وادی عشق است و در بیان آن گوید بعد از این وادی عشق آید پدید غرق آتش شد کسی کانجا رسید کس در این وادی به جز آتش مباد و آنکه آتش نیست عیشش عاشق آن باشد که چون آتش بود گرم رو سوزنده و سرکش بود مولانا جلال الدین رومی هستی را بدون وجود عشق قابل تصور نمی داند مثنوی مولانا نغمه ی عشق الهی است وی گوینده مثنوی را معشوق می داند و میفرماید ما چو چنگیم و تو زخمه می زنی زاری از ما نی تو زاری می کنی آتش عشق است کاندر نی فتاد جوشش عشق است کاندر می فتاد بیشترین بخش غزلیات و دیوان مولوی ناشی از عشق معنوی و جاذبه ی روحانی انسان کامل و محبوب مولوی شمس تبریزیست عشقی که سبب تحولی عظیم در مولانا شد مرده بدم زنده شدم گریه بدم خنده شدم دولت عشق آمد و من دولت پاینده شدم دیده ی سیر است مرا جان دلیرست مرا زهره ی شیرست مرا زهره تابنده شوم مولانا عشقی را که خود در آن غرق بود در تمام ذرات عالم ساری می دید از این رو به همه ی ذرات عالم عشق می ورزید و آنچه را بدان عشق می ورزید در تمام ذرات عالم در تجلی می دید ۸ همانطور که پیش از این ذکر شد عشق خواه حقیقی خواه مجازی سبب تحول اخلاق و تزکیه ی نفس می شود و صفایی چون بخشندگی و سخاوت و شجاعت و بی اعتنایی به مادیات و دلبستگیهای دنیوی و پرهیز از خودخواهی و نخوت در اثر تاثیر عشق است مولانا در این باره گفته است هر که را جامه ز عشقی چاک شد او ز حرص و عیب کلی پاک شد مرحبا ای عشق خوش سودای ما ای طبیب جمله علت های ما ای دوای نخوت و ناموس ما ای تو افلاطون و جالینوس ما جسم خاک از عشق بر افلاک شد کوه در رقص آمد و چالاک شد وظیفه عاشق آنست که ترک شخصیت خود کند همین امر راه عشق را مشکل می کند حافظ می گوید زیور عشق نوازی نه کار هر مرغی است بیاد نوگل این بلبل غزل خوان باش عشق که در وحله اول آسان می نماید راهیست بی پایان و خطرناک که در نهایت موجب هلاک عاشق می شود و به قول حافظ الا یا ایها الساقی ادر کاساً و ناولها که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها راهیست راه عشق که هیچش کناره نیست آنجا جز آنکه جان بسپارند چاره نیست شکوه و زاری عاشق نشانه ی وجود شخصیت است در حالیکه عاشق برای رسیدن به معشوق نباید ابراز وجود کند و عاشق حقیقی اهل ناله و فریاد نیست وناله کننده مدعیست نه عاشق سعدی چنین گوید ای مرغ سحر عشق ز پروانه بیاموز کان سوخته را جان شد و آواز نیامد این مدعیان در طلبش بی خبرانند کان را که خبر شد خبری باز نیامد تقابل عقل و عشق فقها از بکار بردن عشق درباره خداوند مخالف بوده اند و این موضوعی بوده که اختلاف نظر و دشمنی میان عارف و فقیه را در پی داشته و از نظر فقیه عقل و استدلال برای رسیدن به معرفت و کمال لازم و کافیست در حالیکه عرفا قدرت عشق را برتر از عقل دانسته اند و عشق الهی در مبارزه با عقل همواره پیروز بوده است چرا که عقل حسابگر و محتاط و عشق شادی بخش بی پروا و مایه ی تزکیه نفس و کسب معرفت خداوند است سعدی گفته است آنجا که عشق خیمه زند جای عقل نیست غوغا بود دو پادشه اندر ولایتی وانگه که عشق دست تطاول دراز کرد معلوم شد که عقل ندارد کفایتی شیخ نجم الدین رازی در مرصاد العباد می گوید همچنانکه میان آب و آتش تضاد است میان عقل و عشق همچنان است پس عشق با عقل نساخت او را بر هم زد و رها کرد و قصد محبوب خویش کرد ۹ عین القضات همدانی در برتری عشق گفته است عاشقان را به ترازوی عقل مسنج که عشق از آن منزه بود که او را به ترازوی عقل بر توان ساخت ۱۰ پی نوشت ۱ حافظ نامه بهاء الدین خرمشاهی جلد دوم صفحه ۱۱۶۷ ۲ مقدمه ای بر عرفان و تصوف سید ضیاء الدین سجادی صفحه ۲۸۶ ۳ حافظ نامه بهاء الدین خرمشاهی جلد دوم صفحه ۱۱۶۸ ۴ سر نی دکتر زرین کوب صفحه ۵۰۲ ۵ عشق در عرفان اسلامی نصرت ا کامیاب تالشی صفحه ۹۱ ۶ تصوف و عرفان دکتر سید احمد حسینی کازرونی صفحه ۲۵ ۷ پله پله تا ملاقات خدا دکتر زرین کوب صفحه ۲۸۴ ۸ عشق در عرفان اسلامی نصرت ا کامیاب تالشی صفحه ۴۴ به نقل از مرصاد العباد برگزیده صفحه ۵۳و ۵۴ ۹ عشق در ادب فارسی تالیف دکتر ارژنگ مدی صفحه ۶۹ به نقل از نامه های عین القضات جلد دوم صفحه ۲۱۸ منابع ۱ تصوف و عرفان و سیری مختصر در ادبیات هزار ساله ایران دکتر سید احمد حسینی کازرونی موسسه انتشارات ارمغان چاپ اول ۱۳۸۶ ۲ مقدمه ای بر مبانی عرفان و تصوف انتشارات سمت چاپ اول ۱۳۷۲ ۳ فلسفه ی عرفان دکتر سید یحیی یثربی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ سوم ۱۳۷۴ ۴ طریق عشق شرح غزلیاتی چند از حافظ استاد بدیع الزمان فروزانفر به اهتمام عبدالکریم جربزه دار چاپ اول ۱۳۸۲ ۵ حافظ نامه بهاء الدین خرمشاهی انتشارات علمی و فرهنگی سروش چاپ اول ۱۳۶۶ ۶ سیره عشقبازان علی کریمیان صیقلانی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی چاپ دوم ۱۳۸۲ ۷ وسوسه های عاشقانه محمد دهقانی انتشارات برنامه چاپ اول ۱۳۷۷ ۸ عشق در عرفان اسلامی نصرت ا کامیاب تالشی ناشر دارالثقلین قم چاپ دوم ۱۳۷۸ ۹ عشق در ادب فارسی دکتر ارژنگ مدی موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی چاپ اول ۱۰ سر نی دکتر زرین کوب انتشارات علمی چاپ چهارم ۱۳۷۲ ۱۱ پله پله تا ملاقات خدا دکتر زرین کوب انتشارات علمی چاپ ششم ۱۳۷۳ مهراب پنج شنبه 20 دی ماه سال 1397 ساعت 22 04 0 نظر دروغ نیست دلشوره های هرشب مردم دروغ نیست حوا و سیب و آدم و گندم دروغ نیست ما تشنگان آب غزلهای دلکشیم آواز عشق و شور ترنم دروغ نیست یوسف سکوت مردم کنعان بهانه است یعقوب و اشک و آه و تبسم دروغ نیست در یا اگرچه حسرت مردم نخورده است طوفان وجزر و مد و تلاطم دروغ نیست سرلوحه نگاه غزالان کرشمه هاست رفتن به شرط حق تقدم دروغ نیست مهراب سه شنبه 4 دی ماه سال 1397 ساعت 14 23 0 نظر بی قرارم بی قرارم شبِ پایانِ غزلخوانی هاست بی تو افکارِ قلم غرقِ پریشانی هاست خانمان سوز تر از عشق ندیدم هرگز مثلِ یک زلزله که باعثِ ویرانی هاست عاشقی جرمِ قشنگیست که تاوان دارد عشق جرمِ همه ی بی سر و سامانی هاست پیچِ گیسوی تو آشوبِ عجیبی دارد مثلِ آشفتگیِ...